Thận trọng khi “quét mã QR”

Hiện nay với công nghệ số, hình thức thanh toán không sử dụng tiền mặt, trong đó có “quét mã QR” trở nên phổ biến. Không thể phủ nhận những tiện ích của nó mang lại, song lợi dụng sự chủ quan của người thanh toán, các đối tượng xấu đã có những cách làm giả mạo hòng chiếm đoạt số tiền giao dịch.

Nếu như trước kia khi thực hiện giao dịch chuyển tiền hoặc thanh toán qua tài khoản ngân hàng, người chuyển tiền phải thực hiện nhiều thao tác trên ứng dụng điện thoại như chọn ngân hàng, gõ đúng số tài khoản, số tiền, nội dung chuyển tiền. Thì nay, chỉ cần quét mã QR và nhập số tiền cần thanh toán, bấm lệnh chuyển xác nhận, giao dịch tự động hoàn thành mà không cần người nhận phải cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng.

Ảnh minh họa

Hình thức thanh toán này cũng đem lại nhiều thuận tiện cho cả chủ cơ sở kinh doanh và người mua hàng. Đối với người mua hàng, không cần thiết phải mang nhiều tiền mặt khi ra ngoài hoặc thẻ ngân hàng. Thanh toán bằng quét mã QR giúp đơn giản hóa quy trình, thao tác thực hiện lệnh chuyển tiền, gia tăng tốc độ giao dịch, tránh nhầm lẫn thông tin người nhận. Đối với người người bán, có thể nhận biết được giao dịch chuyển tiền thực hiện gần như tức thì, nhanh chóng chỉ cần với chiếc điện thoại thông minh có kết nối internet. Đồng thời, giúp người bán hàng hạn chế việc nhận phải tiền giả, tiền rách, nhầm lẫn trong trả lại tiền thừa.

Nhờ tính tiện dụng mà hình thức thanh toán này dần trở thành phương thức thanh toán chính của nhiều người tiêu dùng. Từ các cửa hàng tạp hóa, cửa hàng dịch vụ, chợ truyền thống đến nhà hàng, quán ăn thậm chí thanh toán tiền dịch vụ khám bệnh trong bệnh viện…đều dán mã QR thông tin tài khoản ngân hàng để tiện cho khách hàng thanh toán. Nhiều chủ cơ sở kinh doanh đã sao, dán mã QR chứa thông tin tài khoản của mình và đặt ở các vị trí dễ thấy trong cửa hàng nhằm mục đích giúp khách hàng thuận tiện thực hiện giao dịch. Song, đây cũng là kẽ hở để kẻ gian lợi dụng thực hiện các hành vi gian dối hòng chiếm đoạt số tiền giao dịch bằng cách dán đè mã QR khác, đánh tráo địa chỉ nhận tiền. Khách hàng sau khi mua hàng hoặc sử dụng dịch vụ sẽ quét mã QR để thanh toán nhưng thực chất tiền đã được chuyển vào tài khoản của các đối tượng lừa đảo.

Mới đây, một tiểu thương kinh doanh dịch vụ ăn uống tại chợ Lương Văn Can, phường Máy Tơ, quận Ngô Quyền, Hải Phòng cho biết, khách hàng sử dụng dịch vụ của cửa hàng và thanh toán bằng hình thức quét mã QR. Thông thường, chỉ vài giây sau khi khách chuyển tiền thì điện thoại của chủ cửa hàng sẽ hiện thông báo đã nhận tiền. Tuy nhiên, vài phút trôi qua, vẫn chưa thấy thông báo ngân hàng gửi đến. Kiểm tra lịch sử giao dịch của khách hàng phát hiện tiền được chuyển đến một tài khoản khác trong khi khách mua hàng khẳng định đã quét đúng mã QR dán trên tường của cửa hàng. Chủ hàng mới tá hỏa phát hiện mã QR “chính chủ” đã bị dán đè bởi một miếng dán QR khác.

Trước thực trạng trên, thời gian vừa qua, cơ quan công an các địa phương khuyến cáo người dân là khách hàng khi thực hiện thao tác chuyển tiền thông qua quét mã QR không nên chủ quan, thận trọng kiểm chứng, xác minh lại thông tin chủ tài khoản đích được hiển thị trên mà hình điện thoại (số tài khoản, tên ngân hàng, tên chủ tài khoản) trùng khớp với thông tin chủ cửa hàng để kịp thời ngăn chặn những hình thức phạm tội đang ngày một tinh vi hiện nay. Đồng thời, chủ hàng hoặc người nhận tiền phải thường xuyên kiểm tra, rà soát những mã QR thanh toán tại cơ sở kinh doanh của mình, không nên dán bên ngoài cửa hàng; thông báo kịp thời với các cơ quan chức năng khi nhận thấy có bất kỳ dấu hiệu giả mạo, lừa đảo.

                                                                                                     Mai Anh