Gặp các chiến sĩ Trung đội nữ dân quân 2 lần bắn rơi máy bay Mỹ ngày ấy

Từ những chiến công được ghi lại trong cuốn sách “Hải Dương - Lịch sử kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ (1945 - 1975)”, chúng tôi đã tìm về xã Tráng Liệt (nay là thị trấn Kẻ Sặt, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương) gặp và trò chuyện với các nữ dân quân thuộc Trung đội nữ dân quân xã Tráng Liệt năm xưa đã 2 lần bắn cháy máy bay Mỹ trong chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của Mỹ ra miền Bắc năm 1968.

Trong căn nhà nhỏ, các nữ dân quân ngày ấy nay đều đã bạc trắng mái đầu. Chuyền tay nhau tấm hình chụp bên mâm pháo năm xưa, ai nấy cũng rạng ngời nét mặt, ký ức lại ùa về…

Bà Đặng Thị Minh, nguyên Trung đội trưởng, Trung đội nữ dân quân xã Tráng Liệt kể: “Tháng 6/1967, Trung đội nữ dân quân xã Tráng Liệt được thành lập gồm 14 cô gái. Người trẻ nhất mới 17 tuổi, người lớn tuổi nhất chỉ ngoài 20. Trung đội được trang bị 4 khẩu súng 12,7mm, 2 súng trường. Trải qua một thời gian huấn luyện ngắn, đơn vị nhận lệnh bảo vệ cống Bá Thủy (xã Long Xuyên, huyện Bình Giang). Hàng ngày, các nữ dân quân có mặt tại trận địa từ rất sớm, người củng cố lại hầm hào công sự, thay lá ngụy trang mới, người kiểm tra tình trạng kỹ thuật của súng đạn, cắt cử người quan sát, trực chiến 24/24 giờ, luôn ở tư thế sẵn sàng nhả đạn khi máy bay Mỹ xuất hiện”.

Các nữ dân quân Tráng Liệt, huyện Bình Giang ôn lại những kỷ niệm 2 lần bắn cháy máy bay Mỹ năm 1968.

Khoảng 23 giờ 30 phút ngày 23/02/1968, từ hướng Đông Nam xuất hiện một tốp máy bay A64 bay vào trận địa khu vực Cống Bá Thủy. Ở tầng cao, một tốp máy bay tiêm kích F4H làm nhiệm vụ ném bom và phóng rốc két. Quan sát trận địa, từ trên không, chiếc máy bay F4H thứ nhất bổ nhào ở độ cao 700 mét phóng rốc két, bị dân quân xã Tráng Liệt bố trí trên mặt đê bắn chặn nên phải nâng độ cao và rút chạy. Chiếc F4H thứ hai tiếp tục bổ nhào vào công kích mục tiêu. Khi chiếc thứ hai bổ nhào trút bom cũng là lúc lá cờ hiệu màu đỏ trong tay Trung đội trưởng Đặng Thị Minh phất lên phía trước, cùng khẩu lệnh đanh gọn, dứt khoát: “Bắn!”. Cả trung đội đồng loạt nhả đạn, cả trận địa rền vang tiếng súng, đất, cát bay mù mịt. Từng loạt đạn đỏ lừ phóng thẳng lên không trung, chụp lấy máy bay địch. Chiếc máy bay F4H trúng đạn, phụt một luồng khói dài rồi lao nhanh ra phía biển.

Bà Cao Thị Nam, ở khu Thượng (thị trấn Kẻ Sặt), nguyên Khẩu đội trưởng Khẩu đội 1 kể: “Hôm đó là ngày máy bay Mỹ càn quét ác liệt nhất, chúng ném bom xối xả vào những mái nhà, người dân vô tội. Quyết không để chúng tiếp tục hoành hành, tôi cùng các chị em trong khẩu đội quyết tâm bắn rơi máy bay. Sau mấy loạt đạn, chúng tôi đã bắn hạ được chiếc F4H của địch. Lúc đấy, chị em vô cùng vui mừng, phấn khởi. Sau khi bắn cháy được chiếc F4H, Quân khu đã cử người về động viên, khen thưởng thành tích của đơn vị”.

Thành tích bắn cháy chiếc F4H như một luồng sinh khí, động lực to lớn thúc giục chị em trong Trung đội không quản ngại gian khó, tiếp tục hăng say chiến đấu lập chiến công. Ngày 31/3/1968, Trung đội bắn cháy chiếc máy bay thứ hai A64 của giặc Mỹ. Nhớ lại khoảnh khắc bắn cháy máy bay trong đêm, bà Đặng Thị Minh xúc động kể: “Sau chiến công lần thứ nhất, Trung đội được lệnh di chuyển trận địa sang xã Tứ Kỳ (huyện Ninh Giang). Đêm 31/3, đúng ca trực của tôi, khu vực này thường có tàu bè, sà lan đi lại nên nhiều tiếng động cơ. Trời tối, cách duy nhất để phán đoán máy bay, hướng bay, vị trí bay là bằng tai nghe. Lúc đó khoảng 22 giờ, máy bay Mỹ xuất hiện trên vùng trời Ninh Giang, bên bờ sông Luộc. Nhận được lệnh, cả trung đội nhanh chóng vào vị trí, sẵn sàng chiến đấu. Khi phát hiện chiếc máy bay A64 hạ thấp độ cao, chúng tôi bình tĩnh quan sát, đón lõng, chủ động chờ cho máy bay vào đúng cự ly thuận lợi. Các khẩu đội đồng loạt nổ súng, chiếc máy bay A64 ở đầu đội hình trúng đạn bốc cháy, những chiếc còn lại hoảng hốt nâng độ cao quay đầu tháo chạy ra biển. Lúc đó, tôi vui mừng, phấn khởi quá, không kịp lau mồ hôi, đất cát lấm lem mặt mũi, mọi người ôm chầm lấy nhau, hô to: “Máy bay cháy rồi! Máy bay cháy rồi!”...

Những chiến công liên tiếp của Trung đội nữ dân quân xã Tráng Liệt đã làm nức lòng quân và dân tỉnh Hải Dương. Trung đội được Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Hai, phái đoàn của các nước: In-đô-nê-xi-a, Triều Tiên, Ca-na-đa do Trung ương giới thiệu đã đến học tập và trao đổi kinh nghiệm của Trung đội, cả 14 thành viên của Trung đội đã được Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Hải Dương trao tặng Huy hiệu “Ba đảm đang”.

THANH NGUYỄN