Người “đánh thức” những kỷ vật chiến tranh

Ban đầu đó chỉ là nơi để ông lưu giữ ký ức chiến tranh, kỷ niệm đẹp về đời binh nghiệp. Nhưng chính ông cũng không ngờ, phòng truyền thống - nơi ông lưu giữ kỷ vật chiến tranh lại trở thành “địa chỉ đỏ” để người dân, thậm chí cả những du khách nước ngoài có dịp đến thăm thú vùng đất Mường Bi quê ông cũng ghé lại để được nghe những câu chuyện và được cầm, nắm hiện vật chiến tranh tưởng như chỉ có thể thấy trên phim, ảnh...

Không ngạc nhiên khi mỗi lần Thiếu tướng Bùi Đình Phái, nguyên Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Hòa Bình về nhà ở xóm Kha, xã Phong Phú (huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình) đều có rất nhiều “khách”. Mà lạ, “khách” của ông chủ yếu là học sinh, là đoàn viên thanh niên. Lạ hơn nữa, khi câu chuyện của họ chủ yếu là chuyện kể về chiến tranh được minh chứng bằng hàng trăm kỷ vật ông còn lưu giữ. Ông bảo: “Ở đây có hàng trăm hiện vật, kỷ vật chiến tranh. Mỗi hiện vật đều mang trong mình một câu chuyện. Ví như những chiếc bật lửa Zippo nổi tiếng này, trên mỗi chiếc đều được người lính Mỹ khắc vào đó nơi mặt trận họ tham chiến và những suy nghĩ của họ về chiến tranh. Khi ra trận, đây là vật bất ly thân của người lính Mỹ. Bởi trên đó còn có ghi cả những thông tin cá nhân của họ. Hay như khẩu súng Colt là vũ khí phòng thân của một tên Việt gian khét tiếng tàn ác mà bản thân những người lính chúng tôi khi chiến đấu đã từng đối mặt, giành giật nhau giữa sự sống và cái chết. Hoặc “cây nhiệt đới” là thiết bị điện tử vô cùng hiện đại của Mỹ thả xuống tuyến đường Trường Sơn nhằm dựng lên tuyến hàng rào điện tử, theo dõi, phát hiện bộ đội ta để chỉ thị cho máy bay của địch đánh phá...”.

Thiếu tướng Bùi Đình Phái giới thiệu những kỷ vật chiến tranh cho các em học sinh khi đến thăm phòng truyền thống của gia đình.

Câu chuyện về chiến tranh của ông vẫn luôn là thế, thật bình dị nhưng cũng thật ý nghĩa, sâu sắc. Giống như “đốm lửa nhỏ” được ông khơi lên rồi truyền cho người trẻ. Để rồi từng “đốm lửa” ấy đã biết trân quý sự hy sinh xương máu của các thế hệ cha anh đi trước trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Nói như cô giáo Nguyễn Thị Bình, Tổng phụ trách Liên đội trường Tiểu học và THCS Địch Giáo thì, đến đây không chỉ được nghe kể lại những câu chuyện cảm động về thời kỳ chiến tranh ác liệt mà cô và trò còn được trải nghiệm thực tế sinh động, trực quan về những kiến thức lịch sử. Qua đó, đã góp phần giáo dục về nhận thức, nhân cách cho các em. Với ý nghĩa đó, hàng năm Liên đội đã tổ chức nhiều buổi sinh hoạt ngoại khóa cho các em đến đây tham quan và học tập trải nghiệm thực tế.

Còn em Bùi Khánh Ngọc, lớp 8B, Trường Tiểu học và THCS Địch Giáo xúc động: “Khi đến đây, được nghe kể về cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của thế hệ cha anh đi trước, em rất xúc động. Qua câu chuyện kể, chúng em được biết thêm về chiến tranh ác liệt và sự hy sinh anh dũng của các chú, các bác thế hệ đi trước để giành độc lập như ngày hôm nay”.

 Từ lâu, nơi đây đã trở thành một “địa chỉ đỏ” góp phần giáo dục truyền thống cách mạng của quê hương cho lực lượng đoàn viên, thanh niên trong xã. Hằng năm, các chi đoàn thanh niên ở xã đều tổ chức cho thanh niên chuẩn bị nhập ngũ đến đây để tham quan, giáo dục truyền thống. Từ các hoạt động đó, đã làm cho mỗi đoàn viên, thanh niên ý thức được vai trò, trách nhiệm của mình trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, công tác tuyển quân của địa phương cũng thuận lợi và đạt chất lượng tốt hơn.

Trò chuyện với chúng tôi, Thiếu tướng Bùi Đình Phái kể, ông sinh ra và lớn lên trong thời kỳ đất nước có chiến tranh. Năm 1970, khi vừa mới 16 tuổi, ông đã viết đơn tình nguyện lên đường nhập ngũ. Ngay trận chiến đầu tiên ông tham gia trong Chiến dịch đường 9 - Nam Lào, ông đã tiêu diệt được 1 xe tăng và được tặng danh hiệu “Dũng sĩ diệt xe tăng”. Trong suốt quá trình tham gia chiến đấu, ông tham gia nhiều trận đánh, nhiều chiến dịch. Bản thân ông cũng nhiều lần bị thương nhưng vẫn kiên cường bám trụ chiến đấu, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Năm 1974, ông vinh dự được kết nạp Đảng ngay tại trận địa; được tặng thưởng các danh hiệu “Dũng sĩ diệt Mỹ” (cấp 1, 2, 3), 01 Huân chương Chiến công hạng Nhì, 02 Huân chương Chiến công hạng Ba, 03 Huân chương Chiến sĩ giải phóng hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Nhì... Trò chuyện với chúng tôi ông bảo: “Mỗi lần được thấy các cháu đến tham quan, say sưa tìm hiểu, lắng nghe những câu chuyện về chiến tranh, về sự hy sinh của của các thế hệ cha ông đi trước, bản thân tôi cảm thấy phấn khởi. Đó là cách chúng ta biết trân trọng những giá trị lịch sử mà cha ông đã phải hy sinh xương máu để vun đắp nên”. 

 Hơn 70 năm tuổi đời và hơn 40 năm gắn bó với binh nghiệp, ông vẫn là người như thế, tận lực trong công việc, hết lòng vì thế hệ trẻ. Và chính những kỷ vật, những câu chuyện trong cuộc đời binh nghiệp của ông là nhân chứng lịch sử sống động để thế hệ trẻ hôm nay và mai sau học tập, noi theo.

 MẠNH HÙNG